Pierwszy niekwestionowany, pisemny dokument o miejscowości Tymbark pochodzi z 2 lipca 1353 roku. Jest to wydany przez króla Kazimierza Wielkiego akt, na mocy którego założono (na prawie magdeburskim) miasto o nazwie Jodłowa Góra. O lokalizacji osady na tym miejscu przesądziły dobre warunki obronne, ponieważ była ona usytuowana na wysokiej skarpie między rzekami Łososiną i Słopniczanką, wśród szczytów górskich Zęzowa i Łopienia. Prawdopodobnie większość pierwszych osadników nowo założonego miasta była pochodzenia niemieckiego (pierwszy wójt Kunad był Niemcem). To uzasadnia fakt, iż nazwę miasta zmieniono wkrótce na Tanenberg. Nazwa uległa spolszczeniu i przyjęła ostatecznie w XVI wieku brzmienie Tymbark. Miasto założono głównie w celu zagospodarowania okolicznej puszczy, nie przynoszącej wcześniej prawie żadnych korzyści skarbowi królewskiemu. Miasto służyło także jako stacja noclegowo-popasowa przy drugorzędnym szlaku handlowym z Krakowa przez Dobczyce i Nowy Sącz na Węgry. Aby umożliwić pierwszym osadnikom zagospodarowanie się, król zwolnił ich - na dwadzieścia lat - od wszelkich świadczeń na rzecz swojego skarbu. Miastu nadano sądownictwo formuły niemieckiej, zgodnie z którym wójtowie odpowiadali bezpośrednio przed królem.